4 wskazówki, jak wybrać buty do biegania

Dobór odpowiednich butów do biegania to najważniejsza decyzja, jaką musi podjąć początkujący biegacz, aby bezpiecznie uprawiać sport i uniknąć kontuzji. Na wybór obuwia ma wpływ kilka czynników:

• Waga ciała
• Budowa stopy
• Rodzaj terenu do biegania
• Częstotliwość treningów biegowych

Ciężar ciała i amortyzacja

Specjalne konstrukcje podeszwy butów biegowych mają za zadanie amortyzować stopę podczas lądowania na podłożu i jednocześnie „oddawać” energię, gdy odbijamy się od nawierzchni. Producenci obuwia prześcigają się w tworzeniu rozwiązań, które mają czynić amortyzację efektywniejszą, np. technologia Boost, Fresh Foam, Gel, itp.

Drugą ważną kwestią w budowie podeszwy buta jest tzw. „drop” – jest to różnica wysokości wkładki pomiędzy piętą a palcami. Drop ułatwia przetaczanie się stopy od pięty przez palce. Warto przymierzyć buty z różnym dropem, aby poczuć różnicę.

Nadmierna pronacja

Osobną kwestią jest wsparcie łuku podłużnego stopy. Część naszej populacji ma tendencję do pronacji stopy, szczególnie w momencie obciążania jednej kończyny ciężarem całego ciała. Dochodzi wtedy do nadmiernego zapadnięcia łuku podłużnego stopy, która staje się płaska. Wpływa to także na koślawe ustawienie pięty oraz – co najistotniejsze – na zmianę osi obciążania kończyny, co skutkuje nieprawidłowym obciążaniem kolana, biodra i kręgosłupa. Dlatego producenci obuwia mają w swojej ofercie wiele modeli dla hiperpronatorów. Są to buty ze specjalnym wzmocnieniem przyśrodkowej krawędzi buta, aby przeciwdziałać płaskostopiu. Takie obuwie dodatkowo posiada stabilizację pięty, aby chronić ją przed koślawieniem.

Rodzaj terenu a rodzaj buta

Buty trailowe, czyli dedykowane do biegania w terenie, zazwyczaj nie mają amortyzacji, natomiast posiadają podeszwę, która pozwala utrzymać właściwą przyczepność, np. Vibram. Buty takie są dodatkowo wzmocnione wokół pięty i palucha, które są najbardziej narażone na działania sił w trakcie zbiegów. Stabilizacja pięty ma na celu chronić stopę przed skręceniem stawu skokowego.

Materiał, z którego zrobiony jest but trailowy, zazwyczaj nie jest tak przewiewny, jak w klasycznych butach biegowych. Bardzo często używane są różnego rodzaju membrany, np. Gore-Tex, które chronią stopę przed wilgocią. Ten typ obuwia nie powinien być używany do biegania po mieście z racji braku amortyzacji i innej struktury podeszwy. Bieganie po twardej nawierzchni w butach trailowych stwarza wysokie ryzyko kontuzji i zniszczenia bieżnika.

Odmiennym przypadkiem jest but startowy, który, jak wskazuje nazwa, używany jest do startów w zawodach. Jego charakterystyczną cechą jest niska waga i minimalistyczna amortyzacja. Buty te polecane są bardziej zaawansowanym biegaczom.

But do regularnego biegania powinien zostać wybrany bardzo skrupulatnie, z uwzględnieniem naszych indywidualnych cech: waga, wysklepienie stopy, teren. Należy pamiętać, że obuwie biegowe musi być większe o co najmniej 0,5 rozmiaru niż nasz dotychczasowy. W trakcie biegu stopa przesuwa się do przodu i po prostu potrzebuje więcej miejsca. Za mały rozmiar może prowadzić do obtarć, odcisków, a nawet do zejścia paznokcia z palucha u stopy. Jeśli kupujemy swoje pierwsze buty, warto udać się do specjalistycznego sklepu i poprosić o pomoc w doborze.

Częstotliwość treningów

Należy pamiętać o „przebiegu” buta. To, że po przebiegnięciu 600-800 km buty wciąż wyglądają dobrze nie oznacza, że tak jest naprawdę. Po takim dystansie właściwości amortyzacyjne ulegają zużyciu, a u osób z nadwagą następuje to jeszcze szybciej.

Na wstępie zaznaczyłem, że zakup butów to największy i obowiązkowy wydatek. Warto jednak zaopatrzyć się także w skarpety dedykowane bieganiu, które będą dobrze przylegały do stopy, szczególnie w okolicach palców i pięty i będą zakrywały ścięgno Achillesa.